Puszka Pandory …

… została otwarta, papierek lakmusowy położony obok i polityczni pirotechnicy zaczynają pracę, tak jeden z reporterów Sky News opisał to co się wczoraj wydarzyło. Brexit Deal został odrzucony. Wszyscy zastanawiają się co teraz będzie. Ile ludzi tyle opinii i rad. Ja wam doradzać dziś nie będę, ale podzielę się swoją opinią, o tym jak wasze życie może wyglądać w epoce „po”, a jeśli ktoś z was jest dobrym obserwatorem zdążył już zauważyć co dzieje się wokół. Tak więc …

Mieszkam w Anglii, mam wrażanie, że od zawsze, ale jest to w sumie lat 13. Od 8 lat pracuję jako doradca prawny i mam styczność z indywidualnymi klientami codziennie. Z ich problemami biznesowymi, mieszkaniowymi, sprawami sądowymi, ale i również odmowami zasiłków. Jestem na pierwszej linii frontu, stąd też moje obserwacje i opinie różnić się mogą od waszych. Ponieważ przepisy prawa należy czytać także między wierszami jak i „małe literki”, tak też podeszłam do publikacji Home Office z 8 grudnia zeszłego roku. Jeśli ktoś z was zapisał się na listę mailingową Home Office to również otrzymał wiadomość z tą publikacją. Link do niej podam na końcu artykułu. Ale do rzeczy i to najlepiej od początku.

Często piszę o tym, aby składać o EEA PR – stałą rezydenturę jeszcze dopóki jest, zamiast czekać na nową formę rejestracji. Moja opinia jest oparta na doświadczeniach w działaniu Home Office. Z reguły HO mówi jedno, a robi drugie, jeśli śledzicie trochę wiadomości brytyjskie zauwżyliście na pewno liczbę skandali w HO przez ostatnie lata, które dotyczyły krajów trzecich. A właśnie jako kraje trzecie będzie traktowany obszar Unii Europejskiej po Brexicie.

Formularz EEA PR jest dokumentem stworzonym na bazie przepisów unijnych i podlega ochronie unijnej, a tym samym ochronie trybunału europejskiego. Nowy status wprowadzany 30 marca tego roku jest już dokumentem wyłącznie brytyjskim  i nie podlega ochronie w unii europejskiej, a co za tym idzie nie ma możliwości odwołania się do trybunału europejskiego. Pozostaje tylko droga odwołania krajowego. A ponieważ jest to nowy system to w publikacji z HO jest zapis, iż te przepisy będą ewoluowały z czasem i na ich podstawie status będzie przyznawany lub odmawiany, co łatwo sobie wywnioskować.

Na stronie drugiej publikacji w punkcie czwartym jest zapis, że po wyjściu z UE obywatele unijni będą mogli studiować, pracować czy mieć dostęp do zasiłków i innych serwisów (w tym NHS) na tej samej zasadzie jak dotychczas, ale… właśnie jest tam taka mała dwójeczka na końcu, która wyjaśnia nam, że uprawnienia te będą podlegać wszelkim przyszłym zmianom polityki wewnętrznej, które mają zastosowanie do obywateli Wielkiej Brytanii. Nikt nie wie jakie będą te przyszłe zmiany polityki wewnętrznej. Na razie mówiło się o podwyższeniu wprowadzonego już wymogu dochodowego dla Brytyjczyków, którzy chcą sprowadzić swoją rodzinę do UK, z 18000 do 30000 funtów.

Idąc dalej w publikacji jest również taki zapis w zakładce -Dostęp do świadczeń i usług – punkt 15: W scenariuszu „bez umowy” obywatele UE i członkowie ich rodzin przebywający legalnie w Zjednoczonym Królestwie do dnia 29 marca 2019 r. będą mogli nadal uzyskiwać dostęp do świadczeń i usług dla ludności na zasadniczo takich samych warunkach jak obecnie. Oznacza to, że zachowują oni prawo do opieki zdrowotnej, edukacji, zasiłków i mieszkań socjalnych, w tym do wsparcia mieszkaniowego i pomocy dla bezdomnych, na tej samej zasadzie, co teraz. Uprawnienia te będą podlegać wszelkim przyszłym zmianom polityki wewnętrznej, które mają zastosowanie do obywateli Wielkiej Brytanii.

Oznacza to, że obecny zapis nie jest gwarantowany i może ulec zmianom na przestrzeni miesięcy. Zauważcie, że Home Office namawia was na czekanie na rozpoczęcie nowego systemu, choć opłata za wniosek EEA PR dla osób dorosłych jest taka sama. Jest jedna ważna rzecz, po 29 marca nie będzie już ochrony unijnej.

Możecie stwierdzić, że przebywacie w UK legalnie i nie musicie się o nic martwić, jednak poczytajcie trochę informacji w internecie i dowiecie się, że osobom przebywającym w UK legalnie są zabierane prawa do zasiłków, prawo do mieszkania socjalnego, a to dlatego, że według DWP nie udowodniły one, że przebywają w UK legalnie. Z tego wynika, że urzędy w UK już teraz domagają się formalnego potwierdzenia legalności swojego pobytu.

I na to wszystko wchodzi Universal Credit, który jest już w pełnej fazie w całym kraju. Jedynie zostało wprowadzenie do systemu rodzin z 3 + dziećmi. Będzie to robione od stycznia tego roku do 2021 roku, po 10 tysięcy rodzin jednorazowo, aby zachować płynność finansową wypłat. Jak większość z was wie w UC trzeba pracować, inaczej czeka was kara finansowa w postaci cięć w zasiłku. Dziwnym zbiegiem okoliczności jest, że okres implementacji tego zasiłku kończy się w 2021, tak samo jak okres implementacji Brexitu. Drugim, jest brak pracy, brak płacy z UC. Konstrukcja UC ma z założenia zwiększyć zatrudnienie Brytyjczyków i ma pełnić funkcję dodatku do zarobków. Tak więc już czysto hipotetycznie, jak myślicie, kim rząd zastąpi obywateli unijnych, którym odmówi statusu settled (?) pozostawiam to pod wasze rozważanie. Każdy kto dba o swój interes musi dostrzegać większy obraz.

Tak jak napisałam na początku, to jest moja opinia i nie musicie się z nią zgadzać, każdy ma swój rozum i niech nim się kieruje w podejmowaniu tak ważnych decyzji. Ja swoją już podjęłam i wszelkich formalności dopełniłam dwa lata temu. Spotkacie na swojej drodze osoby, które będą wam odradzały wyrobienie EEA PR i ewentualnie brytyjskiego paszportu, ale decyzja zawsze musi pozostać tylko wasza, nie ulegajcie manipulacjom.

Powodzenia! bez względu na obrany kierunek.

Monika Kopaczyńska,Q.Inst.Pa

Doradca prawny

Inne artykuły w tym temacie:

Rząd brytyjski wprowadza nowy sposób rejestracji

Stała Rezydentura po Polsku 

Tam gdzie da się żyć, czyli, krótka historia o emigracji, tęsknocie i nadziei.

Publikacja HO